Ұлттық ойынымыз тоғызқұмалақтан Дулати университетінің 1-курс студенттері арасында жекелей онлайн жарыс өтті. Жарысқа 14 студент қатысты. Қатысушылар белсенділік танытып, нәтижесінде 1-орынды Гулдерай Кенгесбаева (ТФ),  2-орынды Мұрат Орман (ФИТАТ), 3-орынды Әсет Тәкен (ГӘҒФ) иеленді.

16 октября 2020 года в Таразском региональном университете имени М.Х. Дулати в традиционно ежегодном формате был проведен Международный День #ErasmusDays2020.

Целями и задачами мероприятия было обмен опытом между командами проектов LMPI, SUSDEV и REILEAP. А также информирование заинтересованных лиц и популяризация результатов проекта Эрасмус+.

В ходе мероприятия были показаны достигнутые цели и результаты проектов в виде презентации и видео.

В соответствии с постановлением Главного государственного санитарного врача РК от 5 сентября 2020 года №51 «О проведении санитарно-профилактических, санитарно-противоэпидемических мероприятий по гриппу и острой респираторной вирусной  инфекции (ОРВИ) в эпидсезоне 2020-2021 года» 16 октября 2020 года была проведена вакцинация против  гриппа студентам проживающих в студенческих общежитиях Таразского регионального университета им. М.Х. Дулати.

Студенты были проинструктированы об эффективности вакцины и мерах по предотвращению коронавирусной инфекции.

А также проведена разъяснительная работа по оказанию первой медицинской помощи.

ҚР Бас мемлекеттік санитариялық дәрігерінің «2020-2021 жылғы эпидмаусымда тұмау және жедел респираторлық вирустық инфекция (ЖРВИ) бойынша санитариялық-профилактикалық, санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шараларды жүргізу туралы» 2020 жылғы 5 қыркүйектегі №51 қаулысына сәйкес, 2020 жылдың 16 қазан күні М.Х.Дулати атындағы Тараз өңірлік университетінің Студенттік жатақханаларына орналасқан студенттерге тұмауға қарсы вакцина салынды.
Студенттерге вакцинаның тиімділігі және Коронавирус инфекциясының алдын алу шаралары жайлы әдістемелік нұсқаулықтар беріліп, түсіндірме жұмыстарын жүргізілді.
Сондай-ақ, адам өміріне немесе денсаулығына кенеттен қауіп төнгенде оның өмірін сақтап қалу үшін қолданылатын алғашқы көмек көрсетудің жолдары түсіндірілді.

2020 жылдың 16 қазанында М.Х. Дулати атындағы Тараз өңірлік университетінде жыл сайынғы дәстүрлі форматта #ErasmusDays2020 Халықаралық күні өтті.

Іс-шараның мақсаттары мен міндеттері - LMPI, SUSDEV және REILEAP жобалары арасындағы тәжірибемен алмасу, сонымен қатар мүдделі тараптарды ақпараттандыру және Эразмус+ жобасының нәтижелерімен таныстыру болды.

Іс-шара барысында жобалардың қол жеткізген мақсаттары мен нәтижелері презентация мен бейнероликтер түрінде көрсетілді.

Қазан айының 16 күні қала күніне арналған «Асығың алшысынан түссін» атты 1-курс студенттері арасындағы «Шекемтас» асық ойыны түрінен онлайн жарыс өтті.

Жарыс университетіміздегі Спорт клуб басшысы Бекболат Шилібаев пен «Дене тәрбиесі» кафедрасының оқытушылары: бас төреші Жанар Бекбергенова және төрешілер Расылхан Айымкулов, Жақсылық Тоқбергеновтің ұйымдастыруымен жүзеге асты.

Онлайн жарысқа барлығы 27 студент қатысты. Нәтижесінде,  I орынға Диана Жанасбек  (ФГСН) ие болса, II орынды Ақбота Сембек (ТФ) өз қанжығасына байлады. Ал, Аяжан Саябай  (ТФ)  үштікті түйіндеді.

Жарыс нәтижесінде жеңімпаздар, белсенділік танытқандар арнайы Мақтау қағаздары және дипломдармен онлайн арқылы марапатталды. 

Жарысты ұйымдастырушылар барша жеңімпаздарды марапаттарымен құттықтап еңбектеріне жеміс, күш-қуат пен зор денсаулық тіледі.

Жанар Бекбергенова, «Дене тәрбиесі» 

кафедрасының аға оқытушысы 

Дулати университетінде №1, № 2 жатақханасында тұратын студенттер арасында «дойбы» және «шекемтас» спорт түрлерінен жарыс өтті.

Қазан айының 15-17 күндері, қала күніне арналған «Тараз - менің сүйікті қалам» атты «Дойбы» спорт түрінен және қыздар арасында «Шекемтас» асық ойынынан студенттер сайысқа түсті. 

COVID-19 пандемиясын ескере отырып, барлық тәртіп сақталынды. 

Жарыс университетіміздегі Спорт клуб басшысы Шилібаев Бекболат Аманжолұлы мен «Дене тәрбиесі» кафедрасының оқытушылары: бас төреші Жанар Бекбергенова және төрешілер Жақсылық Тоқбергенов, Расылхан Айымкулов, Бейбіт Аязбеков, Гульчехра Рожко, Наталья Сиротина және «Дене шынықтырудың теориясы мен әдістемесі» кафедрасының доценті Қалдыбек Умирбаевтың ұйымдастыруымен жүзеге асты.

Жарыстың ашылу салтанатында Бекболат Аманжолұлы Қала күні мерекесімен құттықтап, студенттерге сәттілік тіледі. Төрешілерді таныстырып, жарыстың әділетті өтеріне сенім білдірді. Жарысқа арнайы келген қонағымыз таеквондодан спорт шеберлері Фатима Сұлтанбекова мен Жадыра Серікбай өнерлерін ортаға салып, жекпе-жек көрінісін тарту етті.

 Дойбы спорт түрінен 7 жігіт қатысып: 1 орын – Қазбек Нұрбол (ФМНГД), 2 орын – Дауренұлы Оразалы (СШжЭ), 3 орын – Алферов Владислав (СШжЭ) иеленді.  «Шекемтас» асық ойыны түрінен 12 қыз қатысып: 1 орын – Докаева Айнұр (СШжЭ), 2 орын – Гулнепесова Огулшат (СШжЭ), 3 орынды – Мухадова Сахра (СШжЭ) жеңді. Жарыс жеңімпаздарын «Дене шынықтырудың теориясы мен әдістемесі» кафедрасының меңгерушісі Жұмахан Нұғманов марапаттады.

Жарыстың екінші күні № 2 жатақханада тұратын студенттер арасында «Дойбы» спорт түрінен 8 жігіт қатысып: 1 орын – Нурадил Мадияр (ГӘҒ),  2 орын – Исмайлов Абдукохар (ФИТАТ), 3 орын – Кұрманалы Талғар (ФГСН) иеленді. «Шекемтас» асық ойыны түрінен 21 қыз қатысып: 1 орын – Бабаева Майя - (ФИТАТ), 2 орын – Алимбаева Шодия (ФГСН), 3 орын – Куанышева Әсел (ТПП) жеңіске жетті.

Жатақханада орналасқан шет мемлекеттің, яғни Қытай, Өзбекстан, Түркменстан азаматтары жарысқа атсалысып, өз елдерінде де осындай спорттық ойындары бар екендігін қызыға айтты.

Жарыс нәтижесінде жеңімпаздар арнайы бағалы сыйлықтармен және дипломдармен марапатталды. Ал өзге қатысушыларға жарысқа деген белсенділігі үшін «Мақтау қағаздары» табысталды.

Бекбергенова Жанар, «Дене тәрбиесі» 

кафедрасының аға оқытушысы 

М.Х. Дулати атындағы Тараз өңірлік университеті қабырғасында «М.Х. Дулати және тәуелсіз Қазақстан» тақырыбында «XI Дулати оқулары» халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференциясы өтті.

ZOOM интернет платформасы арқылы ұйымдастырылған шарада Үндістан, Ресей,  Қырғызстан, Өзбекстан және еліміздің ғалымдары баяндама жасады.  Университет ректоры, педагогика ғылымдарының докторы, профессор Махметғали Нұрғалиұлы кіріспе сөзімен конференцияны ашып берді. Өз сөзінде тарихқа шолу жасап, 1997 жылы университетке ғұлама ғалымның аты берілгенін, сол жылы алғашқы конференция өткенін айтты. 1998 жылы бас ғимараттың алдына Мұхаммед Хайдар Дулат бабаның ескерткіші орнатылып, 1999 «Дулатитану» ғылыми-зерттеу орталығының ашылғанын тілге тиек етті.

Конференция барысында университет басшысы мен «Дулатитану» ғылыми-зерттеу орталығының жетекшісі филология ғылымдарының докторы, профессор Сәмен Құлбарақ ҚР ҰҒА академигі, ф.ғ.д., профессор Әбсаттар Дербісәлінің құрастыруымен жарыққа шыққан «М.Х. Дулати Қазақстан ғалымдарының зерттеулерінде» кітабының тұсауын кесті.

Сәмен Құлбарақ бүгінгі күні Үндістан мен Қазақстан арасында ғұлама ғалым, тарихшы, қолбасшы М.Х. Дулати туралы тарихи деректерді зерттеуде ортақ жұмыстар қолға алынғанын, әрі оны әлі де тереңдетіп, жалғастыру керектігін айтты. Бірігіп атқарған жұмыстарға да тоқталды.

Жиында Халықаралық Ақпараттандыру Академиясының және Ресей жаратылыстану ғылымдары академиясының академигі, тарих ғылымдарының докторы, профессор Саттар Мажитов ғалым өмірінің беймәлім тұстары мен артында қалған мұра жайлы сөз қозғады. Мұхаммед Хайдар Дулат бабаның қаза болуы хақында үш түрлі болжам барын, жерленген жері туралы тарихи деректердің де бірнеше нұсқада берілетінін айтты. – Ұлы ғалым туралы біз білетін мәлімет әлі де аз. Біздің қолымызда ғалымның «Тарих-и-Рашиди» және «Жаһаннаме» деген екі ғана еңбегі бар. Бұдан басқа да жазбалары, зерттеулері, хаттары болуы мүмкін. Әлі де Дели, Сринагар, Рампур, Алигархе, Хайдарабаде қалаларының архивтерін ақтарып, зерттеп, зерделей түсу керек,- деді Саттар Фазылұлы.

Келесі баяндамашы Үндістан ғалымы Иесви Аффан Қазақстан мен Үндістан арасындағы «алтын көпірге» айналған ғұламаның зиратын қайта жөндеп, жаңғыртуда Қазақстанның Үндістан еліндегі елшісі Болат Сәрсенбаевтың еңбегі ерен екеніне тоқталды.

«Тарих-и-Рашиди» шығармасының зерттеу методикасы жайында ой қозғаған ф.ғ.д., профессор, әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университеті «Тұран-Иран» ғылыми зерттеу орталығының директоры Ислам Жеменей еңбекті зерттеу барысында текстологияға көп көңіл бөлу керегін жеткізді. – Адамзаттың басты артықшылығы - санасы. Ал сананың қуаттылығы сөз арқылы көрініс табады. Сол себепті бір шығарманы зерттеп, зерделеу үшін алдымен оның сөздік қорына зер салған жөн.  Мәселен, «Тарих-и-Рашиди» шығармасында парсы тілімен бірге түркі және араб сөздері молынан кездеседі. Сол себепті аталған үш тілді игерудің деңгейіне қарай шығарманың жан сарайына жақындай түсуге мүмкіндігі туады. Өйткені, әр тілдің сөздік болмысында өзіне тән елдік сыр-сипаты бар. Сол себепті зерттеуге таңдап алған шығарманың тілін білу аздық етеді. Сөздердің ұғымдық ауқымына тереңдеп ену үшін түрлі түсіндірме сөздіктер қажет. Әрбір зерттеуші  міндетті түрде сөздердің ұғымдарын ұғыну үшін сөздіктерге сүйеніп жұмыс істеуі керек. Өйткені әр ұлт пен ұлыстың сөздерінің мағнасы сан алуан болып келеді, - деді дулатитанушы ғалым.

Ғылыми конференция қырғыз елінің ғалымы, Жүсіп Баласағұн атындағы ҚҰУ-ның доценті Темірқұл Асановтың баяндамасымен жалғасты. 

Ғылыми-тәжірибелік конференция барысында «Мырза Мұхаммед Хайдар Дулати танымындағы заман сипаты мен адам келбеті» тақырыбында әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті жанындағы Абай ғылыми зерттеу институтының директоры, ф.ғ.д., профессор Жанғара Дәдебаев, Манас атындағы Қырғыз-түрік университетінің доценті Белек Қайрат, ҚР ҰҒА академигі, т.ғ.д., әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің профессоры Берекет Кәрібаев, дулатитанушы Мұхтар Қазыбек және Тараз инновациялық-гуманитарлық университетінің бірінші проректоры, т.ғ.д., профессор Асқар Абдуалы ғалымның өмірі мен шығармашылығы, еңбегі турасындағы баяндамаларын оқып, маңызды мәліметтерімен бөлісті.

Екі жылда бір рет өтетін бұл жиынның бұл жолғы реті әдеттегіден өзгеше болды. Карантин талабына сай қашықтан қатысқан ғалымдар интернет арқылы байланысуға мәжбүр болды. Дегенмен, конференцияда қамтылған кейбір баяндамалар «Университет тынысы» газетіне де шығып, электронды нұсқасы таратылып, университет сайтына да орналастырылды.

Ғылыми конференция басында тұсауы кесілген «М.Х. Дулати Қазақстан ғалымдарының зерттеулерінде» кітабы ұлттық, облыстық және жоғары оқу орындарының кітапханаларына таратылатын болады.

Гүлбақыт Берікқызы, Дулати университеті,

медиа-қызмет тілшісі

«Рухани жаңғыру» бағдарламасының «Қазақ тіліндегі 100 жаңа оқулық» жобасы аясында аударылған Филип Больманның «Әлем музыкасының тарихы» 1,2 кітабының мазмұнын түсіндіру, жалпы әлемдік музыка тарихы туралы  мәлімет беру мақсатында «Мәдениет және өнер» кафедрасының  ұйымдастыруымен білім алушыларға  арналған онлайн дәріс өтті. Дәрісте әлем музыкасы заманауи медианың дүниежүзіне жаһандануды тарататын өнімі емес, адамзат тарихындағы мәдениеттер мен тілдерді, діндер мен өркениеттерді байланыстыратын үлкен мұра екендігі айтылды. Сонымен қатар кітапта жинақталған мақалалар оқырманға Еуропа, Қытай, Үндістан, мұсылман елдері, Оңтүстік және Солтүстік Америка музыкасындағы байланыстар мен назар аударуға тұрарлық елеулі сәттерді ұсынады. Авторлардың жинақта ұсынылған мақалаларында мәдени қақтығыстар мен кикілжіңдер, ежелгі өркениеттерден бастап, ғылымның өзегі болған орта ғасырлардағы мұсылман ғалымдардың теориялары, Қайта өрлеу кезеңінен постмодернге дейінгі Еуропа музыкасы жан-жақты қарастырылған. Жалпы, жинақ бүгінде танымал және классикалық музыка ретінде танылған түрлі халықтардың музыка тарихын егжей-тегжейлі баяндайды. Дәрісті жүргізген өнертану ғылымының кандидаты П.Шегебаев бұл кітаптың  музыкатанушылар мен өнертанушыларға ғана емес, музыка тарихына қызығатын барша оқырманға арналғандығын тілге тиек етті.

«Мәдениет және өнер» кафедрасы

«Рухани жаңғыру» бағдарламасы аясында және  ҚР-ның тіл саясатын іске асырудың мемлекеттік бағдарламасын жүзеге асыруда  Дулати университетінде Кітапхана күніне орай профессор-оқытушылар арасында санитарлық-гигиеналық талаптарды сақтай отырып, жаңа қазақ әліпбиі бойынша «Жылдам әрі қатесіз оқы!» атты мәтінді минутына оқудан жарыс өтті.  Іс-шараның мақсаты - тіл мәдениетін көтеру және мемлекеттік тілді қолдану мәртебесін арттыру.

Іс-шараға әр факультет бойынша 15 оқытушы қатысты. Жарысқа қатысушылар өткен оқу жылында «Латын графикасы: сауаттылық негіздері» атты 36 сағаттық курсқа қатысып, сертификат алған оқытушылар еді. Жарыс екі кезеңнен тұрды. Жарысқа қатысушылар бірінші кезеңде мәтінді, ал екінші кезеңде Абай Құнанбайұлының поэзиясын минутқа оқыды. Жалпы байқаудың дұрыс, ашық және әділ өтуін қамтамасыз ету үшін сараптау комиссиясы құрылды. Төрайымы - Жамбыл облысы әкімдігінің Тілдерді дамыту басқармасының бас маманы Н.Молдабекова, комиссия мүшелері - Тілдерді оқыту орталығының әдіскері Қ.Мырзалиева, Филология және журналистика кафедрасының аға оқытушысы Ғ.Абдыханова.

Байқауда латыннегізді қазақ тілі әліпбиі бойынша берілген мәтін мен поэзияны жылдам және сауатты оқыған оқытушылар жеңіске жетті. Бірінші орынды Ақпараттық технологиялар, автоматика және телекоммуникация факультетінің доцент м.а., т.ғ.к. Ж.Тасжүрекова жеңіп алса, екінші орынды Технологиялық факультеттің аға оқытушысы Е.Кәрім мен   Ақпараттық технологиялар, автоматика және телекоммуникация факультетінің аға оқытушысы Р.Тажиева бөліссе, үшінші орынды Педагогикалық жоғары мектептің аға оқытушысы А.Кебеева, Гуманитарлық-әлеуметтік ғылымдар факультетінің аға оқытушысы П.Оспанова мен Мұнай, газ және механика факультетінің аға оқытушысы Қ.Юсупова қанжығасына байлады. Жеңімпаздар сыйлықтармен марапатталды.

Мемлекеттік тілге қатысты байқауға мүмкіндігін мүлт жібермей қатысқан Дулати университетінің оқытушыларына алғысымызды айтамыз.

Алаш арысы С.Сейфуллин «Кімде-кім қазіргі уақытта ана тілін, өзінің әдебиетін сыйламаса, бағаламаса, оны сауатты, мәдениетті адам деп санауға болмайды...» деген еді, расын да, тілге қатысты реформада қоғам болып атсалысу – елдігіміздің белгісі.

«Рухани жаңғыру» жобалық офисі