1990-жылдары көршілес Өзбекстанның еліміздің оңтүстік облыстарын табиғи газбен қамтуында көптеген қиыншылықтар болды. Қазіргі уақытта 1970-жылдары ашылып зерттелген «Амангелді» газконденсатты кен орны игеріліп жатыр. Дегенмен бастапқы кезде осы кен орынды игеріп, халыққа газ жеткізу мәселелерінде кадрлар жетіспеді. 1997 жылы газ саласы мекемелерінің ұсыныстары мен мұнай-газ саласының мамандықтары М.Х.Дулати атындағы Тараз өңірлік университетінде ашылған болатын.

Бұл мамандық негізінен облысымыздағы іргелі мекеме «Амангелді Газ» ЖШС-не, сонымен қатар, газ тасымалдау және тұтынушыларға газ жеткізу мен айналысатын «ҚазТрансГаз» АҚ-на мамандар дайындауға арналды.

Тау-кен өндірісінде жер қыртысына әсер етуінің барлық түрлерін, ең алдымен пайдалы қазбаларды алу, оларды бастапқы өңдеу, сондай-ақ тау-кен технологиясымен байланысты ғылыми зерттеулерді қамтиды.

1934 жылы Алматы қаласында Қазақ тау-кен металлургия институты құрылды.

1943 жылы КСРО ҒА Қазақстан филиалының геологиялық ғылымдар институты жанынан тау-кен ісі секторы құрылып, 1945 жылы КСРО ҚазФАН тау-кен ісі институты болып қайта құрылды.

Қазақстанның тау-кен ғылымының дамуына Қ.И. Сәтбаев, Д.А. Қонаев, А.С. Попов, А.С. Сағынов, О.А. Байқоныров, Ш.А. Алтаев, А.В. Бричкин, А.Ж. Машанов елеулі үлес қосты. Қазіргі уақытта тау-кен ғылымы бойынша зерттеулер ғылыми-зерттеу ұйымдарында және тау-кен бағытындағы оқу орындарында жүргізілуде.

1993 жылдан бастап Қазақстан Республикасы Дүниежүзілік тау-кен Конгресінің тұрақты мүшесі болып табылады.

2012 жылы тау-кен саласы ұйымдарының ұсыныстары бойынша М.Х. Дулати атындағы Тараз өңірлік университетінде тау-кен ісі бойынша мамандықтар ашылды. Бұл мамандықтар негізінен тау-кен өндірісі мен айналысатын «Қазфосфат» ЖШС, «КНАУФ ГИПС ТАРАЗ» ЖШС, сондай-ақ «АЛТЫНАЛМАС» АҚ кадрлар даярлауға арналған.

«Мұнай,газ және тау-кенісі» кафедрасының білім беру бағдарламаларының мақсаты - Жамбыл облысы мен оңтүстік өңірінің дамып жатқан өндіріс кәсіпорындарының сұранысына сәйкес құзіреттілікке ие мұнай-газ және тау-кен саласына бакалаврларды дайындауды қамтамасыз ету. Сонымен бірге болашақта «6В07216-Мұнай-газ инженериясы» білім беру бағдарламасы бойынша студенттерді Schlumberger Eclipse бағдарламасына оқыту және кафедра студенттерін халықаралық мұнай-газ кәсіпорындары инженерлері ұйымының (Societyof Petroleum Engineers) мүшелігіне кіру көзделіп отыр.

«Мұнай, газ және тау-кен ісі» кафедрасындағы білім беру бағдарламалары бойынша бітірушілер қандай меншікте болмасын мұнай-газ және тау-кен кешендерінде, салалық ғылыми-зерттеу және жобалау институттарында, орта кәсіптік және жоғарғы оқу орындарында жұмыс істей алады.

Бакалавриат

• 6B07213-Мұнай және газ ұңғымаларын бұрғылау
• 6В07216-Мұнай-газ инженериясы
• 6В07217-Мұнайды және газды тасымалдау
• 6В07218-Мұнайды, мұнай өнімдерін және газды өткізу
• 6В07221-Тау-кен ісі
• 6В07223-Мұнай мен газды қайта өңдеу

Магистратура

• 7М07202-Мұнай инженериясы

«Мұнай, газ және тау-кен ісі» кафедрасындағы білім беру бағдарламалары бойынша, білім алатын студенттерді кәсіптік тәжірибеден өтулерін қамтамасыз ету үшін келесідей мекемелермен келісім шарт жасалынған:

• «Қарашығанақ Петролиум Оперейтинг Б.В.» компаниясы
• «Амангелді Газ» ЖШС
• «ИнтергазОрталық Азия» АҚ «Тараз» магистралды газ құбырлар басқармасы
• «ҚазТрансГазАймақ» АҚ Жамбыл өндірістік филиалы
• «Амангельді газ өңдеузауыты» ЖШС Тараз филиалы
• «Азия газ құбыры» ЖШС «Тараз» газ тасымалдау басқармасы
• «Нефтехимприбор» ЖШС
• «Казфосфат» ЖШС
• «КнауфГипсТараз» ЖШС
• «Алтыналмас» АҚ

6В07213-МҰНАЙ ЖӘНЕ ГАЗ ҰҢҒЫМАЛАРЫН БҰРҒЫЛАУ

Білім беру бағдарламасын бітіруші мұнай және газ саласында келесі бағыттар бойынша жұмыс істей алады:

• бұрғылау (бұрғылау жұмыстары)
• бұрғылау ерітінділерін дайындау
• ұңғымаларды сынау
• ұңғымаларды бұрғылаудағы (күрделі жөндеудегі) күрделі жұмыстар
• ұңғымаларды бекіту
• зертханалар (өндіруші өнеркәсіп)

 

6В07216-МҰНАЙ-ГАЗ ИНЖЕНЕРИЯСЫ

Білім беру бағдарламасын бітіруші мұнай және газ саласында келесі бағыттар бойынша жұмыс істей алады:

• мұнайды, газды және конденсатты өндіру
• мұнай мен газды дайындау және тұрақтандыру
• ұңғымаларды зерттеу
• мұнай мен газды дайындау және тасымалдау
• ұңғымаларды жөндеу
• ұңғымаларды сынау
• технологиялық қондырғыларда
  

 

6В07217-МҰНАЙ ЖӘНЕ ГАЗДЫ ТАСЫМАЛДАУ

Білім беру бағдарламасын бітіруші мұнай және газ саласында келесі бағыттар бойынша жұмыс істей алады:

• магистральдық құбырлар
• мұнай және газды тасымалдау
• мұнай (газ)айдау станциялары
• магистральды құбырларды пайдалану
• мұнай мен газды тасымалдауға дайындау
  

 

6В07218-МҰНАЙДЫ, МҰНАЙ ӨНІМДЕРІН ЖӘНЕ ГАЗДЫ ӨТКІЗУ

Білім беру бағдарламасын бітіруші мұнай және газ саласында келесі бағыттар бойынша жұмыс істей алады:

• мұнай базалары мен газ сақтау қоймалары
• газ объектілерінің жабдықтарын пайдалану
• эстакадалары мен кірме жолдарды пайдалану
• автогаз құю станциялары
• газ шаруашылығы, жылыту пештері және қазандықтар
• газ жабдықтарын жөндеу және қызмет көрсету
• мұнай өнімдері мен табиғи газды сақтау және тасымалдау

 

6В07221-Тау-кен ісі

Білім беру бағдарламасын бітіруші тау-кен саласында келесі бағыттар бойынша жұмыс істей алады:

• тас көмірді байыту
• тас көмірді ашық тәсілмен өндіру
• лигнитті (қоңыр көмірді) ашық тәсілмен өндіру
• лигнитті (қоңыр көмірді) байыту
• темір кендерін ашық әдіспен өндіру
• уран және торий кенін өндіру
• құрамында алюминий бар шикізатты өндіру және байыту
• мыс кенін өндіру және байыту
• қорғасын-мырыш кенін өндіру және байыту
• никель-кобальт кендерін өндіру және байыту
• титан-магний шикізатын (кенді) өндіру және байыту
• қалайы кенін өндіру және байыту
• сурьма-сынап кендерін өндіру және байыту
• бағалы металдар мен сирек металдар кендерін өндіру
• түсті металдардың өзге де кендерін өндіру
• әрлеу және құрылыс тасын, әктасты, гипсті, борды және сланецті өндіру
• химия өнеркәсібі және тыңайтқыштар өндірісі үшін минералды шикізатты өндіру

 

6В07223-МҰНАЙ МЕН ГАЗДЫ ҚАЙТА ӨҢДЕУ

Осы білім беру бағдарламасының түлектері мұнай-газ саласында келесі бағыттар бойынша жұмыс істей алады:

• инженер-мұнай химигі
• инженер-химик (Мұнай және газ)
• технологиялық қондырғылар жөніндегі инженер
• ұзақ мерзімді техникалық қызмет көрсетуді жоспарлау жөніндегі инженер
• инженер-технолог
• инженер-зертханашы
• резервуар инженері
• сапа жөніндегі инженер
• технологиялық қондырғыларды күрделі жөндеу координаторы

 

Магистратура

7М07202-Мұнай инженериясы

Білім беру бағдарламасын бітіруші мұнай және газ саласында келесі бағыттар бойынша жұмыс істей алады:

• мұнайды, газды және конденсатты өндіру
• мұнай мен газды дайындау және тұрақтандыру
• ұңғымаларды зерттеу
• мұнай мен газды дайындау және тасымалдау
• ұңғымаларды жөндеу
• ұңғымаларды сынау
• технологиялық қондырғыларда
• ғылыми зерттеу орталықтарында
• ЖОО-да оқытушы